Makale

Gazetecilik Emeğinin Prekarizasyonu: Yeni Medya Çağında Habercilik Etiğini Tartışmak

Özet

Gazetecilerin haber üretim koşulları, neoliberal dönemde David Harvey’nin zapt/mülksüzleştirme kavramı yoluyla birikim kavramı üzerinden tartışılmaktadır. Gazetecilik emeğinin esnekleşmesi, gazetecilerin ve iletişim öğrencilerinin dünya çapında giderek büyüyen prekaryaya dâhil olması, medya/sosyal medya dolayımıyla sermaye sömürüsünün kolaylaştırılması ve küresel enformasyon dolaşımının metalaşmasını hızlandırmaktadır. Habercilik etiği, yeni medya çağında birbiriyle bağlantılı eski ve yeni birçok sorunla karşı karşıyadır. Haber endüstrisinin rasyonel örgütlenmesi içinde haber üreten gazetecilere seslenen etik kodlar, liberal-çoğulcu paradigma içinde tartışıldığı biçimiyle, gazetecinin kendi haberine yabancılaştığı üretim koşullarını ve ekonomi politik sistemin işleyişini görünmez kılmaya yardımcı olmaktadır. Etik kodlar ile yaratılan mistifikasyon, dikkati habere ve gazeteciye çekerken haber üretim koşulları gözden kaybolmaktadır. Bu çalışmada endüstriyel haber üretim koşulları ve etik kodlar tartışmasını, gazetecilik emeğinin prekarizasyonu ve zapt/mülksüzleştirme yoluyla birikim kavramları üzerinden sosyal medyanın haber endüstrisine etkilerine ve yeni kamusal alan alternatiflerine genişletmekteyiz. Sosyal medya ağları, kullanıcılarının ücretsiz emeğini artı değere çevirerek internet ve sosyal medya kullanımını büyük oranda metalaştırmaktadır. Bu metalaşmanın gazeteciler açısından da kısa ve uzun vadelerde ortaya çıkacak sonuçları, haber üretiminin demokratikleşmesi bağlamında tartışılmaktadır. Çalışma, etik tartışmayı, yeni medya ortamı ve koşulları ile esnekleşen gazetecilik emeği ekseninde zenginleştirmeyi hedeflemektedir.

Anahtar Kelimeler

Prekarizasyon Mülksüzleştirme yoluyla birikim Zapt yoluyla birikim Gazetecilik emeği Etik kodlar Yeni medya