Makale

Etiğin Kurumsallaşmasında Liderlik Tarzlarının Etkisi: İlaç Sektöründe Mümessiller Üzerine Bir Araştırma

Özet

Bu çalışma etkileşimci, dönüşümcü ve paternalist liderlik tarzlarının ilaç sektörü işletmelerinde etiğin doğrudan ve dolaylı kurumsallaşması üzerindeki etkisini belirlemek üzere yapılmıştır. Veriler literatüre bağlı olarak geliştirilen bir anketin 03.10-13.12.2019 tarihleri arasında çevrimiçi olarak uygulanmasıyla toplanmıştır. Cinsiyete ve firmanın yerli/yabancı olmasına göre kota örneklemesi yapılmıştır. Analizler 409 anketin verisi üzerinden gerçekleştirilmiş ve tanımlayıcı istatistikler ile faktör ve çoklu regresyon analizinden yararlanılmıştır. Etiğin dolaylı kurumsallaşmasını, etkileşimci liderliğin boyutlarından koşullu ödüllendirmenin olumlu yönde, liberal liderliğin ise olumsuz yönde etkilediği belirlenmiştir. Etiğin doğrudan kurumsallaşmasına sadece liberal liderliğin olumsuz etkisi tespit edilmiştir. Dönüşümcü liderliğin ideal etki ve kişisel ilgi boyutunun, etiğin dolaylı kurumsallaşmasında etkili olmadığı; buna karşın geliştirici motivasyonun olumlu yönde etkili olduğu ortaya konmuştur. Dönüşümcü liderliğin hiçbir boyutunun etiğin doğrudan kurumsallaşması üzerinde etkili olmadığı bulgulanmıştır. Paternalist liderliğin aile atmosferi, sadakat beklentisi ve otorite ile statünün korunması boyutlarının etiğin dolaylı kurumsallaşmasını etkilemediği, buna karşın çalışanlarla bireysel ilişkiler boyutunu olumlu
yönde etkilediği açığa çıkmıştır. Paternalist liderliğin aile atmosferi boyutunun, etiğin doğrudan kurumsallaşmasını etkilemediği belirlenirken, çalışanlarla bireysel ilişkileri olumlu yönde; sadakat beklentisi ile otorite ve statünün korunması boyutlarını ise olumsuz yönde etkilediği tespit edilmiştir. Çalışma; yerli sermayeli şirketlerin, liderlik tarzlarını dikkate alarak iyi örnek olan yabancı şirketlerden kıyaslama ve örgütsel öğrenme yoluna gitmelerini önermektedir.

Anahtar Kelimeler

etiğin kurumsallaşması etik dönüşümcü liderlik etkileşimci liderlik paternalistik liderlik Türkiye ilaç endüstrisi