Makaleler

Muhasebe Meslek Etiği: Eleştirel Paradigma Perspektifinden Bir Çözümleme

ÖZET

Etik konusu 2000’li yılların başı itibarıyla önem kazanmaya başlamış olup birçok meslek grubunda etik standartlar belirlenmeye başlamıştır. Muhasebe alanında da dünyada birçok ülke tarafından IFAC’ın belirlemiş olduğu muhasebe etik ilkeleri uygulanmaktadır. Türkiye’de IFAC’ın yayımlamış olduğu bu ilkeler TÜRMOB tarafından Türkçeye çevrilerek “Meslek Mensupları İçin Etik Kurallar El Kitabı” adıyla yayımlamıştır. Bu etik ilkeler: Dürüstlük, tarafsızlık, mesleki yeterlilik ve özen, gizlilik, mesleki davranıştır. Ancak bu ilkelere rağmen dünyada ve Türkiye’de yaşanan etik ihlaller devam etmektedir. Bu durum “Etik kurallarının varlığı muhasebe alanında etik olmayı sağlıyor mu?” sorusunu aklımıza getirmektedir. Bu çalışmanın ortaya çıkışı bu soruya dayanmaktadır. Bu kapsamda bu çalışmada muhasebe meslek etiği kurallarının eleştirel paradigma çerçevesinde değerlendirilmesi yapılmıştır. Eleştirel paradigma genellikle feminizm ve postmodernizm başlıkları altında ele alınmaktadır. Bu çalışma, postmodern yaklaşımın temsilcilerinden biri olarak kabul edilen Derrida’nın (2008, 2014) metin okuma stratejisi olan yapısöküm yaklaşımı ile ele alınmıştır. Bu yaklaşımda metnin merkezindeki hakim düşünce bulunur ve bu hakim düşünce karşı bulgularla geçersiz hale getirilir. Bu çerçevede, yapısöküm yaklaşımıyla muhasebe meslek etiği ilkeleri eleştirel paradigma bağlamında değerlendirilmiştir. Çalışma ile muhasebe alanında etik davranışın geliştirilmesi yerine etik ilkelere uymanın ön plana çıktığı anlaşılmıştır. Meslek mensubu için etiğin ne olduğu ve ne anlama geldiğinden ziyade etik kurallara uyar gibi görünerek mesleki alanda onay sağlayan bir mekanizmaya dönüştüğü sonucuna varılmıştır. Türkiye’de muhasebe etiği alanında eleştirel paradigma çerçevesinde yapılan bir çalışma olmaması sebebiyle muhasebe alanında özgün bir çalışma olma özelliği taşıdığı düşünülmektedir.

Anahtar Kelimeler

Etik Muhasebe Etiği Yapısöküm Postmodern Derrida