Makale

Öğretmenlik Mesleği Etik İlkeler Envanteri’nin Geliştirilmesi

Özet

Bu araştırmada geçerli ve güvenilir bir Öğretmenlik Mesleği Etik İlkeler Envanteri’nin geliştirilmesi amaçlanmıştır. Bu amaçla öncelikle literatürde yer alan envanter, ölçek, anket ya da kullanılmakta olan etik kodlardan hareketle bir etik ilkeler listesi oluşturulmuştur. Daha sonra öğretmenlerin etik sorun olarak gördükleri meseleleri tespit etmek ve bakış açılarını derinlemesine anlayabilmek amacıyla uygun örnekleme yöntemiyle seçilen bir grup öğretmenle (n = 15) bir görüşme gerçekleştirilmiştir. Bu görüşme verileri üzerinde yapılan içerik analizi sonucu taslak maddeler yazılmış ve oluşturulan etik ilkeler listesine eklenmiştir. Literatür taraması ve görüşmeler sonucunda hazırlanan 125 maddelik ilkeler listesi hakkında amaçlı örnekleme yöntemlerinden kritik örnekleme yöntemiyle seçilen öğretmenlerle (n = 14) ekleme-çıkarma yapmak istedikleri maddeleri tespit etmek ve maddeler hakkındaki fikir ve yorumlarını öğrenebilmek amacıyla bir odak grup görüşmesi yapılmıştır ve Öğretmenlik Mesleği Etik İlkeler Envanteri’nin taslak versiyonu bu şekilde oluşturulmuştur. Taslak Ege bölgesindeki bir il merkezinde görev yapan öğretmenlerden çok aşamalı küme örnekleme yöntemiyle seçilen 305 öğretmene uygulanmış ve veriler üzerinde geçerlik ve güvenirlik analizleri gerçekleştirilmiştir. Gerçekleştirilen açımlayıcı faktör analizi sonucunda KMO örneklem yeterliği katsayısı .91 ve Bartlett’s küresellik testi p < .001 düzeyinde anlamlı bulunmuş olup temel bileşenler analizi sonucunda envanterin altı faktörlü bir yapıya sahip olduğu ve bu faktörlerin toplam varyansın %49,99’unu açıkladığı tespit edilmiştir. Envanterin Cronbach Alpha iç güvenirlik katsayısı .51 ila .91 arasında saptanmıştır.

Anahtar Kelimeler

Meslek etiği Öğretmenlik mesleği Etik ilkeler Envanter Etik kodu