Makale

İktisat Etik İlişkisine Sosyal Darwinist Bir Yaklaşım

Özet

Sosyal Darwinizmin ilkelerinden hareketle iktisat-etik ilişkisinin ele alındığı bu makalede, modern dünyanın hâkim ekonomik sistemi olan kapitalizmin felsefi zemininde, adı geçen düşünce ve onun evrimci etikle ilgili görüşüne ait bazı ilkelerin bulunduğu ortaya konulmaya çalışılmıştır. Sosyal Darwinist felsefenin iktisadi faaliyetlerde dikkati çeken en önemli ilkesi “laissez faire” olarak ifade edilen “bırakınız yapsınlar” olmuş ve bu ilke serbest piyasa anlayışının gelişip yayılmasında önemli rol oynamıştır. Yine sosyal evrimin sadece güçlü olan ve şartlara uyum sağlayanların her alanda varlıklarını devam ettirebileceklerine dair iddiasının iktisadi alandaki karşılığı kapitalizm olmuştur. Çünkü kapitalizm ekonomik güce ve bu gücün korunması için daha fazla tüketime vurgu yapan bir sistem olarak tanımlanmıştır. Bu ise zorunlu ihtiyaçların dışında yeni ihtiyaç alanları yaratılmasına, bu ihtiyaçların giderilmesi için tüketimin artmasına yol açmış ve açmaktadır. Tüketime yapılan teşvik ise aslında insan, doğa, kaynaklar, zaman gibi pek çok varlığı kuşatan bir sömürü politikasının doğmasına hizmet etmiştir. Bütün bu ilişkiler ağı daha çok tasviri bir anlatımla kaleme alınmıştır.

Anahtar Kelimeler

etik kapitalizm serbest piyasa sömürü sosyal darwinizm