ÖZET
Bu çalışma, kentsel rant algısının değişimi ve rantların paylaşımı sürecinde kamu mülkiyetinin ve kent planlamanın rolünü tartışmaktadır. Türkiye kentleşmesinde devletin kentsel rant elde etme sürecinde değişen rolü ile birlikte; kentlerde kamu mülklerinin satışı, özelleştirmeler ve planlamanın bu süreçteki meşrulaştırıcı rolü ve kentsel rantın bölüşüm ve paylaşımı üzerine yapılan tartışmalar çalışmanın ana eksenini belirlemektedir. Çalışmada irdelenen rant kavramı, kamu mülklerinin özelleşmesi ve planlamanın yarattığı ek yapılaşma hakları ile oluşan rant değeri, kentlerde görülen yolsuzluğun da temel çerçevesini oluşturmaktadır. Özelleştirmeler, kaçınılmaz olarak kentlerde de kendini göstermiş ve kentlerde yaşanan bu sürecin sonucunda; planlama kavramının yeni bir işlevi daha yaratılmıştır. Planlamanın bu yeni işlevi ise kendini, kamu mülkleri üzerinde kamunun gerçekleştirdiği plan değişiklikleri ile yaratılan rant değeri artışları olarak göstermektedir. Bugün gelinen noktada ise planlama, imar planı değişiklikleriyle rant üretimini kolaylaştıran ve ayrıcalıklı imar haklarıyla rant değerini yükselten yeni bir görev daha üstlenmiştir.