ÖZET
Bu çalışma, Batı dışı toplumlarda tarihsel pazarlama düşüncesi ve pratiğini pazarlama etiği perspektifinde incelemeyi amaçlamaktadır. Ayrıca, pazarlama biliminin ana konusu olan değişim (mübadele) davranışının dönüşümü ve mevcut kavramsallaştırılmasına yönelik yeni anlayışlar sağlamayı amaçlamaktadır. Çalışma doğası gereği kavramsaldır. Tarihsel olarak değişim uygulamalarının tasvirini sağlar ve daha sonra Batılı yorumlamalardan farklı olan ve Anadolu’yu temel alan (Küçük Asya) meydana gelen pazarlama düşüncesi ve pratiğinin evriminin alternatif bir açıklamasını sunar. Pazarlamanın, moderniteden çok önce uygulandığı ve üzerine düşünüldüğü sonucuna varılmıştır. Aslında 7. yüzyıla kadar tarihlendirilebileceği ileri sürülmektedir. Ayrıca, farklı kültürel ve dini geçmişler, benzersiz pazarlama anlayışlarına yol açabilmektedir. Batı yorumlarının aksine, Anadolu yaklaşımı değişim için farklı temel güdüler sunmaktadır. Bunlar sadece bireyin çıkarlarını ve isteklerini değil, aynı zamanda toplumun genel iyiliğini ve manevi bir tekâmülü de içerir. Bu bağlamda çağdaş Batılı pazarlama izahlarının tüm pazarlama bağlamlarına genelleştirilemeyeceği savunulmaktadır. Bu doğrultuda, Anadolu bağlamında değişim davranışının ve etik perspektifinin derinliğine ve çeşitliliğine ışık tutmak için kültürel ve tarihsel olarak köklü bir yaklaşım sunulmaktadır.